In de leeftijd van 16 tot 20 jaar gebeurt er veel. Examenstress, bijbaantjes, sociale druk, keuzes voor de toekomst… Het leven van jongeren is lang niet altijd zo relaxed als het soms lijkt. Ontspanning is in deze fase niet alleen belangrijk, maar ook essentieel voor de mentale gezondheid. Maar hoe ontspannen jongeren zich eigenlijk, en wat werkt écht?
Waarom ontspanning belangrijk is
Jongeren staan vandaag de dag continu ‘aan’. School, werk, sociale media, sport, relaties – het lijkt soms alsof er geen pauze is. Te weinig rust kan leiden tot:
- Slechtere concentratie
- Vermoeidheid of slaapproblemen
- Angstklachten of depressieve gevoelens
- Een lager zelfbeeld
Regelmatig ontspannen helpt om stress te verminderen, beter te slapen en positiever in het leven te staan. Het is geen luxe, maar noodzaak.
Hoe jongeren ontspannen – en wat werkt wel of niet?
1. Social media en Netflix: ontspanning of afleiding?
Voor veel jongeren betekent ontspanning: even scrollen op TikTok of een serie bingen op Netflix. Dat kán ontspannend zijn, maar het is vaak meer afleiding dan echte rust. Je hersenen blijven actief, je vergelijkt jezelf onbewust met anderen, en je zit vaak uren stil zonder écht tot rust te komen.
Tip: Probeer eens een “digitale detox light”: een avond zonder telefoon of schermen. Kijk wat dat met je doet.
2. Sporten: energie kwijt en hoofd leeg
Veel jongeren sporten om fit te blijven, maar het mentale voordeel is minstens zo belangrijk. Of het nu voetbal, fitness, dans of gewoon wandelen is – bewegen helpt om stresshormonen af te bouwen. Na het sporten voel je je vaak mentaal sterker en meer in balans.
Bonus: Teamsporten combineren ontspanning met sociale binding. Win-win.
3. Creatief bezig zijn
Muziek maken, tekenen, schrijven, koken – creatieve hobby’s geven jongeren de ruimte om hun hoofd leeg te maken en zichzelf te uiten. Vooral voor wie veel piekert of gevoelig is voor prikkels, kan dit een goede uitlaatklep zijn.
4. Tijd met vrienden
Echte, offline sociale contacten zijn misschien wel de krachtigste vorm van ontspanning. Lachen, kletsen, samen iets doen – het geeft verbinding en verlaagt stress.
Let op: Voelt sociaal contact als ‘moeten’? Dan is het geen ontspanning. Kwaliteit boven kwantiteit.
5. Slapen en niks doen – ook dat mag
In een cultuur waarin ‘druk zijn’ bijna een status is, voelen jongeren zich soms schuldig als ze “niks doen”. Maar slapen, dagdromen of gewoon even liggen zonder doel is óók ontspanning – en broodnodig.
Wat kunnen ouders, scholen en jongeren zelf doen?
- Normaliseer rust: Ontspanning is geen verspilling van tijd.
- Praat over stress: Maak het bespreekbaar dat iedereen het soms moeilijk heeft.
- Creëer ruimte: Zorg dat er op school en thuis ook momenten zijn waarop niks hoeft.
Tot slot: balans is key
Ontspanning bij jongeren draait niet om “alles loslaten”, maar om balans. Weten wanneer je moet presteren en wanneer je moet pauzeren. Echte ontspanning is persoonlijk – voor de een is het hardlopen, voor de ander tekenen of mediteren. Wat telt, is dat je jezelf regelmatig de vraag stelt: Kom ik écht tot rust?